ਕੋਵਿਡ ਨਾਲੋਂ 100 ਗੁਣਾ ਭਿਆਨਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ

An epidemic 100 times worse than Covid is coming

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : 2020 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਅਜੇ ਵੀ ਉਭਰ ਨਹੀਂ ਸਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਬਰਡ ਫਲੂ ਦੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਲਾਰਮ ਵੱਜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਰਡ ਫਲੂ ਦਾ H5N1 ਤਣਾਅ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ H5N1 ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ “ਖਤਰਨਾਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੇੜੇ” ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : CM ਮਾਨ ਅਤੇ ਪਾਠਕ ਨੇ ਸੰਭਾਲਿਆ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਚਾਰਜ

ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਕਈ H5N1 ਸੰਕਰਮਣ ਕਈ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਵਾਂ, ਬਿੱਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਡੇਲੀ ਮੇਲ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ H5N1 ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪਾਜ਼ੇਟਿਵ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿਚ ਡੇਅਰੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਬਰਡ ਫਲੂ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਉਹ ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ ਇਲਾਜ ਅਧੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਠੀਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਵਿੱਚ 2022 ਦੇ ਇੱਕ ਕੇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਫਲੂ ਏ (H5N1) ਲਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਇਹ ਦੂਜਾ ਕੇਸ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਵਾਇਰਸ

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਛੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਵਾਂ ਦੇ 12 ਝੁੰਡਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਬਿੱਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ੇ ਆਂਡੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਕ ਨੇ ਮੁਰਗੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਡ ਫਲੂ ਪਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੈਕਸਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਪਲਾਂਟ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੋਲਟਰੀ ਸਹੂਲਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਟੈਕਸਾਸ, ਰਿਜਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਮਿਸੀਸਿਪੀ ਸਥਿਤ ਕੈਲ-ਮੇਨ ਫੂਡਜ਼ ਇੰਕ. ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਰਮੇਰ ਕਾਉਂਟੀ, ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1.6 ਮਿਲੀਅਨ ਮੁਰਗੀਆਂ ਅਤੇ 337,000 ਚੂਚੀਆਂ ਨੂੰ ਏਵੀਅਨ ਫਲੂ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਅੰਡਿਆਂ ਤੋਂ ਬਰਡ ਫਲੂ ਦਾ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਮੰਗਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਯੂਐਸ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋ ਅੰਡੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਖਾਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ।

‘ਕੋਵਿਡ ਨਾਲੋਂ 100 ਗੁਣਾ ਮਾੜਾ’

ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਰਡ ਫਲੂ ਖੋਜਕਾਰ ਡਾ. ਸੁਰੇਸ਼ ਕੁਚੀਪੁੜੀ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅਸੀਂ H5N1 ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੰਭਾਵੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਦਹਿਲੀਜ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਾਂ, ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿਖਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਸਮੇਤ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ, ਜੌਨ ਫੁਲਟਨ ਨੇ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ H5N1 ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਭੈੜੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫੁਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਕੋਵਿਡ ਨਾਲੋਂ 100 ਗੁਣਾ ਮਾੜਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।

H5N1 ਮੌਤ ਦਰ 52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ?

ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ 2003 ਤੋਂ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ H5N1 ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦਰ ਦਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਮੌਤ ਦਰ 52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। 2020 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਮਲੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ H5N1 ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਲਗਭਗ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਥਿਤੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਚੌਕਸੀ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਪ੍ਰੈਸ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਰਜੀਹ ਹੈ ਅਤੇ ਬਰਡ ਫਲੂ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੀ ਹੈ?

ਏਵੀਅਨ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ H5N1 (HPAI H5N1) ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਰਾਸੀਮ ਤਣਾਅ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਰਡ ਫਲੂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਸਲ ਹੈ ਜੋ 1997 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਹੰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 40-50% ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਖੋਜ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਜਦੋਂ ਇਸਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਕੁਕ ਫੂਓਂਗ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੰਦੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵ, ਇੱਕ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਰਹੇ ਔਸਟਨ ਦੇ ਪਾਮ ਸਿਵੇਟ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਬਰਡ ਫਲੂ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਇਸਦੀ ਕਦੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੇਚੂਏ ਹਨ, ਇਸਲਈ ਉਹ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੰਧਕ ਸ਼ੇਰਾਂ ਵਾਂਗ ਬੀਮਾਰ ਪੋਲਟਰੀ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਬਰਡ ਫਲੂ ਨਾਲ ਘਾਤਕ ਲਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। 1 ਜਨਵਰੀ 2003 ਅਤੇ 21 ਦਸੰਬਰ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, 23 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ H5N1 ਵਾਇਰਸ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖੀ ਲਾਗ ਦੇ 882 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 461 (52%) ਘਾਤਕ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਾਤਕ ਮਾਮਲੇ ਵੀਅਤਨਾਮ, ਚੀਨ, ਕੰਬੋਡੀਆ ਅਤੇ ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਸਨ।