ਕੌਣ ਬਣਾਉਂਦੈ EVM ਤੇ VVPAT ਦੇ ਕੰਪੋਨੈਂਟ? ECIL, BELਦੇ ਨਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਇਨਕਾਰ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (24 ਅਪ੍ਰੈਲ), ਰਜਨੀਸ਼ ਕੌਰ : ਇੰਨੀ ਦਿਨੀਂ ਈਵੀਐਮ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਕਾਫੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇ ਅੱਜ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਈਵੀਐਮ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਕੌਣ ਹੈ?ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਿਟੇਡ (ECIL) ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਲਿਮਿਟੇਡ (BEL) ਨੇ EVM ਅਤੇ VVPAT ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ‘ਵਪਾਰਕ ਭਰੋਸੇ’ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਰਟੀਆਈ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਕਾਰਕੁਨ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ ਨਾਇਕ ਨੇ ਆਰਟੀਆਈ ਦਾਇਰ ਕਰਕੇ ਈਵੀਐਮ ਅਤੇ ਵੀਵੀਪੀਏਟੀ ਨੂੰ ਅਸੈਂਬਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਪਲਾਇਰਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਮੰਗੇ ਸਨ। ਕੰਪੋਨੈਂਟ ਦੇ ਖਰੀਦ ਆਰਡਰ ਦੀ ਕਾਪੀ ਵੀ ਮੰਗੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਸੀਆਈਐਲ ਅਤੇ ਬੀਈਐਲ ਨੇ ਆਰਟੀਆਈ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

VVPAT ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਵੋਟ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੋਟ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ECIL ਅਤੇ BEL ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਈ EVM ਅਤੇ VVPAT ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਕੀ ਕਿਹਾ BEL ਨੇ?

ਬੀਈਐਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੰਗੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਪਾਰਕ ਟਰੱਸਟ (commercial trust ) ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, ਆਰਟੀਆਈ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 8(1)(ਡੀ) ਦੇ ਤਹਿਤ ਵੇਰਵੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।