'America is the real UN' ': Trump ਵੱਲੋਂ UN ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਸਵਾਲ

ਜਾਣੋ ਜੰਗਾਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮ

ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ : ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (United Nations) ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ 'ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਹਮਲਾ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ 'ਅਸਲੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ' ਕਰਾਰ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੱਤ ਵੱਡੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਅੱਠਵੀਂ ਜੰਗ (ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ) ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹਨ।

ਟਰੰਪ ਦਾ ਬਿਆਨ ਅਤੇ '8ਵੀਂ ਜੰਗ' ਦਾ ਦਾਅਵਾ

ਟਰੰਪ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਰਿਹਾ ਹੈ।

95% ਸਮਝੌਤਾ: ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਡਰਾਫਟ ਸਮਝੌਤਾ 95% ਤਿਆਰ ਹੈ।

UN 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ: ਟਰੰਪ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਿਰਫ਼ "ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ" ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੰਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜੰਗਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ? (ਮੁੱਖ ਨੁਕਤੇ)

ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਅਨੁਸਾਰ ਜੰਗ ਰੋਕਣ ਦੇ ਕੀ ਤਰੀਕੇ ਹਨ:

ਕੂਟਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਵਿਵਾਦਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੱਧਸਥਤਾ (Mediation) ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਹੱਲ ਕੱਢਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ (Sanctions): ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਰੋਕਦਾ, ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਉਸ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੈਨਾ (Peacekeeping): ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਫੌਜੀ ਲੈ ਕੇ 'ਬਲੂ ਹੈਲਮੇਟ' (Blue Helmets) ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੈਨਾ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਫੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ: ਅਧਿਆਇ VII ਦੇ ਤਹਿਤ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਅਤੇ 'ਵੀਟੋ ਪਾਵਰ'

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਵੀਟੋ ਪਾਵਰ (Veto Power) ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਪੰਜ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰਾਂ (ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਚੀਨ, ਫਰਾਂਸ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ) ਵਿੱਚੋਂ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਵੀਟੋ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੰਗ ਰੋਕਣ ਦਾ ਮਤਾ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਹੀ 'ਡੈੱਡਲੌਕ' (Deadlock) ਹੈ।