ਸਮੁੰਦਰੀ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਨੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ’ਤੇ ਕੀਤੀ ਫਾਇਰਿੰਗ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 16 ਮਾਰਚ, ਨਿਰਮਲ : ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ 3 ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਈਜੈਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ’ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ । ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 14 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਮਾਲਟਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਐਮਵੀ ਰੌਏਨ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਕੈਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। 15 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸਾਡਾ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ’ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

ਫਿਲਹਾਲ ਅਸੀਂ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ’ਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਗਏ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

14 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ ਐਮਵੀ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੂੰ ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਸੀ। 12 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਮੋਜਾਂਬਿਕ ਤੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਜਾ ਰਹੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਮਰਚੈਂਟ ਵੇਸਲ ਅਬਦੁੱਲਾ ’ਤੇ 15-20 ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੋਗਾਦਿਸ਼ੂ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 1100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ 23 ਕਰੂ ਮੈਂਬਰ ਸਵਾਰ ਸਨ। ਹਾਈਜੈਕ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਟਰੋÇਲੰਗ ਏਅਰਕਰਾਫਟ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 55 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਕੋਲਾ ਸੀ।

ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਹੁਣ ਤੱਕ 5 ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 4 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਾਇਬੇਰੀਅਨ ਝੰਡੇ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਨਾਮ ਲੀਲਾ ਨਾਰਫੋਕ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਯੂਕੇ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਟਰੇਡ ਆਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ (ਯੂ.ਕੇ.ਐਮ.ਟੀ.ਓ.) ਪੋਰਟਲ ’ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 5-6 ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ’ਤੇ ਉਤਰੇ।

ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਹਾਈਜੈਕ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ, ਇੱਕ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਪੈਟਰੋਲ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਆਈਐਨਐਸ ਚੇਨਈ ਨੂੰ ਵੀ ਮਰਚੈਂਟ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ 5 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 15 ਭਾਰਤੀਆਂ ਸਮੇਤ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਸਾਰੇ 21 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸੋਮਾਲੀਆ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਹਨ। 1990 ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਮੱਛੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਇੱਥੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਮੱਛੀ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਇੱਥੇ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ।

ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਛੋਟੀਆਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਦੇ ਸਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਟਰਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਕੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਗੁਆਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਕੇ 1990 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਥਿਆਰ ਚੁੱਕੇ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਬਣ ਗਏ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬੇੜਾ ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਤੱਟ ਤੋਂ ਲੰਘਿਆ।

ਲੁਟੇਰੇ ਬਣੇ ਮਛੇਰਿਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਛੱਡਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਫਿਰੌਤੀ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। 2005 ਤੱਕ, ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਫੰਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟੇ ਗਏ ਪੈਸੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲੇਗਾ।