Diwali 2025: ਦੀਵਾਲੀ ਤੇ ਪਟਾਕਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਈ ਬੰਪਰ ਕਮਾਈ, ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਵਿਕੇ ਅਰਬਾਂ ਦੇ ਪਟਾਕੇ
ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਪਟਾਕੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਵਿਕੇ
By : Annie Khokhar
Firecrackers Sale On Diwali: ਇਸ ਦੀਵਾਲੀ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਤੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਤੇ ਬੈਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡਤੋੜ ਵਿੱਕਰੀ ਹੋਈ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਵਿਕਰੀ ₹6.05 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ₹5.40 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ₹65,000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਪਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਈ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟਰੇਡਰਜ਼ (CAIT) ਨੇ "ਡਿਟੇਲਡ ਦੀਵਾਲੀ ਫੈਸਟੀਵਲ ਸੇਲਜ਼ 2025" ਨਾਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਖੋਜ ਸ਼ਾਖਾ, CAIT ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਟ੍ਰੇਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ 60 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵੰਡ ਕੇਂਦਰਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਟੀਅਰ-2 ਅਤੇ ਟੀਅਰ-3 ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ CAIT ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਪ੍ਰਵੀਨ ਖੰਡੇਲਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ GST ਦਰ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ "ਮਜ਼ਬੂਤ ਬ੍ਰਾਂਡ ਅੰਬੈਸਡਰ" ਵਜੋਂ ਉੱਭਰੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗਤੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ "ਵੋਕਲ ਫਾਰ ਲੋਕਲ" ਅਤੇ "ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੀਵਾਲੀ" ਦੇ ਸੱਦੇ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਨੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ। 87% ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਮਾਨ ਨਾਲੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ। ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤੀ ਬਣੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 25% ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
ਖੰਡੇਲਵਾਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੀਵਾਲੀ 2025 ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (₹4.25 ਲੱਖ ਕਰੋੜ) ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 25% ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗੈਰ-ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁੱਲ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ 85% ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। CAT ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬੀ.ਸੀ. ਭਰਤੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਕਰਿਆਨੇ ਅਤੇ FMCG ਦਾ 12%, ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦਾ 10%, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਦਾ 8%, ਖਪਤਕਾਰ ਟਿਕਾਊ ਸਮਾਨ ਦਾ 7%, ਤਿਆਰ ਕੱਪੜੇ ਦਾ 7%, ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ 7%, ਘਰੇਲੂ ਸਜਾਵਟ ਦਾ 5%, ਫਰਨੀਚਰ ਅਤੇ ਫਰਨੀਚਰ ਦਾ 5%, ਮਠਿਆਈਆਂ ਅਤੇ ਸਨੈਕਸ ਦਾ 4%, ਪੂਜਾ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ 3%, ਫਲ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਦਾ 3%, ਬੇਕਰੀ ਅਤੇ ਕਨਫੈਕਸ਼ਨਰੀ ਦਾ 3%, ਜੁੱਤੀਆਂ ਦਾ 2% ਅਤੇ ਹੋਰ ਫੁਟਕਲ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ 19% ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਪਾਰੀ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਭਾਵਨਾ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਵਪਾਰੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੂਚਕਾਂਕ (TCI) 8.6/10 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੂਚਕਾਂਕ (CCI) 8.4/10 'ਤੇ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਪਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਟਿਕਾਊ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਹਿੰਗਾਈ, ਵਧਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਭਾਵਨਾ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਗਲੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ।
ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ 'ਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ, ਖੰਡੇਲਵਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੈਰ-ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 90 ਮਿਲੀਅਨ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ਇਕਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਇੰਜਣ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੀਵਾਲੀ 2025 ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੇ 50 ਲੱਖ ਅਸਥਾਈ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ। ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੇ ਕੁੱਲ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ 28% ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਂਨਗਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਆਰਥਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਖੰਡੇਲਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਲਈ ਜੀਐਸਟੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕਰਜ਼ੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣਾ। ਟੀਅਰ 2 ਅਤੇ ਟੀਅਰ 3 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਵੇਅਰਹਾਊਸਿੰਗ ਹੱਬ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ। ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ ਕਰਨਾ। ਬੈਂਕ ਕਮਿਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਫਿਕ, ਪਾਰਕਿੰਗ ਅਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ "ਸਵਦੇਸ਼ੀ" ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
