ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ : ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਪੱਥਰੀ ਕਿਉਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ?
ਸੋਡਾ, ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਸ, ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕਸ, ਉੱਚ ਕੈਫੀਨ ਵਾਲੀ ਚਾਹ/ਕੌਫੀ।
By : Gill
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ (Kidney Stone) ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤੱਤ ਗੁਰਦੇ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੱਥਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਰਾਹੀਂ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਪੱਥਰੀ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ, ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ।
ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਪੱਥਰੀ ਕਿਉਂ ਬਣਦੀ ਹੈ?
ਡਾ. ਰਾਜੀਵ ਕੁਮਾਰ ਸੇਠੀਆ (ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਯੂਰੋਲੋਜੀ, ਏਸ਼ੀਅਨ ਹਸਪਤਾਲ) ਮੁਤਾਬਕ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਖੁਰਾਕ 'ਚ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਤਾਂ ਪੱਥਰੀ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਲੇਟ, ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਜਾਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਅਸੰਤੁਲਨ ਵੀ ਪੱਥਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ?
ਆਕਸੀਲੇਟ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ:
ਪਾਲਕ, ਚੁਕੰਦਰ, ਟਮਾਟਰ, ਮੂੰਗਫਲੀ, ਅਖਰੋਟ, ਚਾਹ, ਕੌਫੀ, ਅੰਗੂਰ, ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਆਦਿ।
(ਇਹ ਭੋਜਨ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਕਸੀਲੇਟ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।)
ਨਮਕ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ:
ਬਾਹਰੋਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ, ਨਮਕੀਨ, ਪਨੀਰ, ਤੇਲਯੁਕਤ ਖਾਣਾ।
(ਵਧੇਰੇ ਨਮਕ ਗੁਰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੱਥਰੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।)
ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ:
ਲਾਲ ਮੀਟ, ਚਿਕਨ, ਅੰਡੇ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ।
(ਇਹ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਪੱਥਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।)
ਮਿੱਠਾ:
ਖੰਡ, ਮਠਿਆਈਆਂ, ਮਿੱਠੇ ਪਦਾਰਥ।
(ਇਹ ਵੀ ਯੂਰਿਕ ਐਸਿਡ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।)
ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਸ ਤੇ ਕੈਫੀਨ:
ਸੋਡਾ, ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਸ, ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕਸ, ਉੱਚ ਕੈਫੀਨ ਵਾਲੀ ਚਾਹ/ਕੌਫੀ।
(ਇਹ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਪੱਥਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।)
ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਖਾਓ?
ਦਿਨ 'ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3-4 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਪੀਓ।
ਤਰਬੂਜ, ਸੇਬ, ਕੇਲਾ, ਗਾਜਰ ਵਰਗੇ ਫਲ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
ਸਾਦਾ ਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਜਿਵੇਂ ਦਾਲ, ਚੌਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਸਲਾਦ।
ਦੁੱਧ ਤੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣੇ ਪਦਾਰਥ (ਦਹੀਂ, ਪਨੀਰ) ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ।
ਸਾਬਤ ਅਨਾਜ ਤੇ ਫਾਈਬਰ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ।
ਨਤੀਜਾ
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿਓ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਵੱਧ ਪੀਓ, ਨਮਕ, ਆਕਸੀਲੇਟ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਤੇ ਮਿੱਠਾ ਘੱਟ ਖਾਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋਗੇ, ਤਾਂ ਪੱਥਰੀ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਨ ਦਾ ਜੋਖਮ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣਾ ਨਾ ਭੁੱਲੋ।
