ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੁਰੱਖਿਆ : ਕਿਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨੇ ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ

ਐਡੀਲੇਡ ਵਿੱਚ ਐਸ਼ੇਜ਼ ਟੈਸਟ ਦੌਰਾਨ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ 2013 ਦੇ ਉਸ ਦੁਖਦਾਈ ਦਿਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਖਿਡਾਰੀ ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਬਾਊਂਸਰ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਨਾਲ ਵਾਪਰਿਆ ਹਾਦਸਾ ਲਗਭਗ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਨਤੀਜਾ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਰਿਹਾ।

📅 ਘਟਨਾ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ

ਮਿਸ਼ੇਲ ਸਟਾਰਕ ਵੱਲੋਂ ਸੁੱਟੀ ਗਈ 145 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਾਲੀ ਗੇਂਦ ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਲੱਗੀ। ਸਟੋਕਸ ਨੇ ਗੇਂਦ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨੀਵੇਂ ਹੋਣ (duck) ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਗੇਂਦ ਸਿੱਧੀ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾ ਵੱਜੀ ਜਿੱਥੇ ਹੈਲਮੇਟ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਉਹੀ ਸਥਿਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।

🛡️ ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਅੰਤਰ

ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ "ਹੈਲਮੇਟ ਦੀ ਤਕਨੀਕ" ਹੈ:

ਪੁਰਾਣੇ ਹੈਲਮੇਟ (2013): ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਨੇ ਜੋ ਹੈਲਮੇਟ ਪਾਇਆ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਹਿੱਸਾ (ਗਰਦਨ ਦੇ ਉੱਪਰ) ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਗੇਂਦ ਉੱਥੇ ਲੱਗੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਿੱਧਾ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਮੁੱਖ ਨਸ (Vertebral Artery) 'ਤੇ ਅਸਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।

ਨਵੇਂ ਸਟੈਂਡਰਡ ਹੈਲਮੇਟ (2025): ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲਾ ਹੈਲਮੇਟ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 'ਨੈੱਕ ਗਾਰਡ' (Neck Guard) ਜਾਂ 'ਸਟੈਮ ਗਾਰਡ' (StemGuard) ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵਾਧੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਵਚ ਹੈਲਮੇਟ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਫਿੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖੋਪੜੀ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੇ ਜੋੜ ਨੂੰ ਢੱਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

⚙️ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ

ਫਿਲ ਹਿਊਜ਼ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈਸੀਸੀ (ICC) ਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਹਨ:

ਲਾਜ਼ਮੀ ਨੈੱਕ ਗਾਰਡ: ਹੁਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹੈਲਮੇਟ ਪਾਉਣੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਕਨਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ: ਹੁਣ ਹਰ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਗੇਂਦ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਦਾਨ 'ਤੇ ਫਿਜ਼ੀਓ ਦੁਆਰਾ ਤੁਰੰਤ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਿਡਾਰੀ ਤੋਂ ਉਸ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸੰਤੁਲਨ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਸਬਸਟੀਟਿਊਟ ਨਿਯਮ: ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੀਮ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦੂਜਾ ਖਿਡਾਰੀ ਖਿਡਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

📝 ਸਿੱਟਾ

ਬੇਨ ਸਟੋਕਸ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੇ ਮਿਆਰ ਉੱਚੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ 12 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਗਤ ਨੇ ਇੱਕ ਦੁਖਾਂਤ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੇ ਅੱਜ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ।