ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕੀਤਾ ਬਰੀ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਈ ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਥੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਖਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਜ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਰਾਹਤ?

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਸੈਸ਼ਨ ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਬਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਮੂਦ ਕੁਰੈਸ਼ੀ, ਸ਼ੇਖ ਰਸ਼ੀਦ, ਅਸਦ ਕੈਸਰ, ਸ਼ਹਿਰਯਾਰ ਅਫਰੀਦੀ, ਫੈਜ਼ਲ ਜਾਵੇਦ, ਰਾਜਾ ਖੁਰਰਮ ਨਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਅਲੀ ਨਵਾਜ਼ ਅਵਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜੁਡੀਸ਼ੀਅਲ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਯਾਸਿਰ ਮਹਿਮੂਦ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਰਾਖਵਾਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਸੀ ਮਾਮਲਾ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਇਨਸਾਫ (ਪੀ.ਟੀ.ਆਈ.) ਦੇ 71 ਸਾਲਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਖਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ 2022 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਈਸੀਪੀ) ਦੇ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਆਬਪਾਰਾ ਥਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਕਾਰਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਮਾਮਲਾ?

ਦਰਅਸਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰਾਜ ਦੇ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਕੋਈ ਵੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਨੂੰ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਜ਼ਟਰੀ ਯਾਨੀ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰਾਜ ਦਾ ਮੁਖੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਇਸਦੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਿਲਾਮੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੋਹਫ਼ੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਿਲਾਮ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਕਮਾਈ ਹੋਈ ਰਕਮ ਕੌਮੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕਹਾਣੀ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਇਮਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। 2018 'ਚ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਏ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਦੌਰਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਰੀਬ 14 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 58 ਤੋਹਫੇ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਹ ਮਹਿੰਗੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ ਗਏ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੋਸ਼ਖਾਨੇ ਤੋਂ ਸਸਤੇ ਭਾਅ 'ਤੇ ਖਰੀਦਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਵੀ ਕੀਤਾ।

ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਮਰਾਨ ਨੇ ਇਹ ਤੋਹਫ਼ੇ ਤੋਸ਼ਖਾਨੇ ਤੋਂ 2.15 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ 5.8 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਇਆ ਸੀ। ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰਾਫ ਘੜੀ, ਕਫ਼ਲਿੰਕਸ ਦਾ ਇੱਕ ਜੋੜਾ, ਇੱਕ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈੱਨ, ਇੱਕ ਅੰਗੂਠੀ ਅਤੇ ਚਾਰ ਰੋਲੇਕਸ ਘੜੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।

ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ?

ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਗਸਤ 'ਚ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਕੁਝ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਰਾਜਾ ਪਰਵੇਜ਼ ਅਸ਼ਰਫ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨੇ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਨਹੀਂ ਸੌਂਪੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾਏ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਈ। ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਨੋਟਿਸ 8 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੋਟਿਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਚਾਰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੇਚ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰਾਫ਼, ਇੱਕ ਰੋਲੇਕਸ ਘੜੀ, ਕਫ਼ਲਿੰਕਸ ਦਾ ਇੱਕ ਜੋੜਾ, ਇੱਕ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈੱਨ, ਕਈ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਗੂਠੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਖਾਨ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।

ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਖਤਮ

ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਸਾਬਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੀ ਸੰਸਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਚੋਣ ਐਕਟ, 2017 ਦੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਲ 2020-21 ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਸਮੇਤ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 63 (1) (ਪੀ) ਤਹਿਤ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਆਰਟੀਕਲ 63(1)(p) ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ, ਫਿਲਹਾਲ, ਮਜਲਿਸ-ਏ-ਸ਼ੂਰਾ ਜਾਂ ਸੂਬਾਈ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਜਾਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਲਈ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਇਮਰਾਨ ਦਾ ਰੁਖ?

ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਵੀ ਇਸ 'ਤੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਤੋਹਫ਼ੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਸ਼ਾਖਾਨਾ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਾਰੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।