Punjab News: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਘੱਟ ਸਾੜੀ ਗਈ ਪਰਾਲੀ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਘਟਿਆ

Stubble Burning In Punjab: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਗਭਗ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 22 ਅਕਤੂਬਰ, 2024 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 1,581 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਿਰਫ 484 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ।

ਇਹ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸਖ਼ਤੀ ਅਤੇ ਹੌਟਸਪੌਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ 4,000 ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌਰਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਨੇ ਰਾਜ ਦੇ ਔਸਤ AQI ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਵਿੱਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ ਔਸਤ AQI 133, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦਾ 121, ਮੰਡੀ ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ ਦਾ 154, ਪਟਿਆਲਾ ਦਾ 125, ਜਲੰਧਰ ਦਾ 118, ਅਤੇ ਖੰਨਾ ਦਾ 116 ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਵਿੱਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਔਸਤ AQI 96, ਲੁਧਿਆਣਾ 111, ਮੰਡੀ ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ 130, ਪਟਿਆਲਾ 92, ਜਲੰਧਰ 110 ਅਤੇ ਖੰਨਾ 105 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸਾਂ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਤਰਨਤਾਰਨ, ਰੋਪੜ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਏਅਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਕੇ ਜ਼ੀਰੋ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਜਿਸ ਦਰ ਨਾਲ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨਾ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਉਹ ਅਸੰਭਵ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫਲ ਰਹੀ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਕੁੱਲ 36,663 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ, ਜੋ 2024 ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੇ 10,909 ਹੋ ਗਏ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੇ 2025 ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਮਾਮਲੇ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਤੱਕ ਘਟ ਸਕਦੇ ਹਨ।

30.79 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 31 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ 30.79 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 23.79 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਅਤੇ 7 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਬਾਸਮਤੀ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 200 ਲੱਖ ਟਨ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ।

ਹੌਟਸਪੌਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ

ਪੰਜਾਬ ਰਿਮੋਟ ਸੈਂਸਿੰਗ ਸੈਂਟਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੱਠ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੌਟਸਪੌਟ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 1342, ਤਰਨਤਾਰਨ ਵਿੱਚ 876, ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ 1725, ਬਠਿੰਡਾ ਵਿੱਚ 750, ਮੋਗਾ ਵਿੱਚ 691, ਬਰਨਾਲਾ ਵਿੱਚ 262, ਮਾਨਸਾ ਵਿੱਚ 618 ਅਤੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਵਿੱਚ 551 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ।

ਸੱਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਮਾੜੀ

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੱਤ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਮਾੜੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਇੰਡੈਕਸ (AQI) ਮਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਸਾਹ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਡੀ ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 266 AQI ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦਾ AQI 235 ਅਤੇ ਜਲੰਧਰ ਦਾ AQI 225 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਰੋਪੜ ਦਾ AQI 190, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦਾ 186, ਖੰਨਾ ਦਾ 138 ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਦਾ 119 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਬਠਿੰਡਾ ਦਾ AQI 73 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।