ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਕਿਉਂ ਭੇਜੇ : ਰਿਪੋਰਟ
ਇਹ ਕਦਮ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣ ਲਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ (USA) ਨੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ (UK) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਦਮ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣ ਲਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਜਾਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ।
ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਅਤੇ ਸੰਕੇਤ
ਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਓਪਨ-ਸੋਰਸ ਡੇਟਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 16 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਜਹਾਜ਼ (C-17) ਨੇ ਆਪਣੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਂਡਰ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਰੱਖ ਕੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ – ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ – ਨਿਊ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਅਲਬੂਕਰਕ ਵਿੱਚ ਕਿਰਟਲੈਂਡ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਬੇਸ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਡਿਪੂ ਤੋਂ ਯੂਕੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਲੈਕੇਨਹੀਥ ਦੇ ਇੱਕ ਏਅਰਬੇਸ ਤੱਕ।
ਪੈਸੀਫਿਕ ਫੋਰਮ ਦੇ ਯੂਰਪ-ਅਧਾਰਤ ਸੀਨੀਅਰ ਫੈਲੋ ਵਿਲੀਅਮ ਅਲਬਰਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਉਡਾਣ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਏਅਰਲਿਫਟ ਫੋਰਸ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਉਡਾਣ ਨਹੀਂ ਭਰੀ।
ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬਜਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਜ਼ਮਾਨਤ" ਸਹੂਲਤਾਂ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕੰਮ – ਜੋ ਪੈਂਟਾਗਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਦਾ ਹੈ – ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈਕੇਨਹੀਥ ਵਿਖੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
B61-12 ਥਰਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੰਬ
ਜਹਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਲਿਜਾਏ ਗਏ ਹਥਿਆਰ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵੇਂ B61-12 ਥਰਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੰਬ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਣਨੀਤਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਅਮੈਰੀਕਨ ਸਾਇੰਟਿਸਟਸ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹੰਸ ਕ੍ਰਿਸਟਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਕੇਤ ਹਨ" ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਯੂਕੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਅਲਬਰਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਲਾਈਟ ਟ੍ਰਾਂਸਪੌਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਰੂਸ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਘਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਇੱਕ ਡਾਊਨ ਪੇਮੈਂਟ ਹੈ ਕਿ ਨਾਟੋ ਦੇ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਵੱਲ ਬਦਲਣ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਆਉਣਾ ਹੈ।"
ਰਾਇਲ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋ ਸਿਧਾਰਥ ਕੌਸ਼ਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕਦਾਰ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ B61 ਵਰਗੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ "ਥੀਏਟਰ-ਪੱਧਰ ਦੇ ਗੈਰ-ਰਣਨੀਤਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਫਾਇਦੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।"
ਯੂਕੇ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਅਪਡੇਟ
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਰਵੱਈਆ ਸਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਨਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ-ਬਣੇ F-35A ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਖਰੀਦੇਗਾ ਜੋ B61-12 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬਾਂ ਨੂੰ ਲਿਜਾਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ।
ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ, ਯੂਕੇ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਨੀਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਨਾਟੋ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਰੋਕਥਾਮ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਹਾਇਤਾ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।" ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵੇਂ ਜੈੱਟ ਨਾਟੋ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਡਾਉਣ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ। MoD ਨੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕੇ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਸੰਪ੍ਰਭੂ ਹਵਾਈ-ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ RAF ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।"
B61-12 ਥਰਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ ਗਰੈਵਿਟੀ ਬੰਬ 0.3 ਕਿਲੋਟਨ ਅਤੇ 50 ਕਿਲੋਟਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਡਜੱਸਟੇਬਲ ਉਪਜ ਵਾਲਾ ਵਾਰਹੈੱਡ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ F-35A ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਆਗਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।