29 ਸਤੰਬਰ 2008 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਾਲੇਗਾਓਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਇਹ ਘਟਨਾ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਵਾਪਰੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਈਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹ ਰਹੇ ਸਨ।
29 ਸਤੰਬਰ 2008 ਦਾ ਮਾਲੇਗਾਓਂ ਧਮਾਕਾ: ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
29 ਸਤੰਬਰ 2008 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਾਸਿਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਸਬੇ ਮਾਲੇਗਾਓਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਵਾਪਰੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਈਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਛੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 101 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਮਾਲੇਗਾਓਂ ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਲਤਾ ਵਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਨ। ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਚੁਣਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਹਿੰਦੂਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਝਗੜਾ ਭੜਕਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਬਾਈਕ ਅਤੇ ਜਾਂਚ
ਧਮਾਕੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਬਾਈਕ (MH-15-P-4572) ਮਿਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਐਲਐਲਐਮ ਫ੍ਰੀਡਮ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਸ ਨੰਬਰ ਪਲੇਟ ਨੂੰ ਜਾਅਲੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਬਾਈਕ ਪ੍ਰਗਿਆ ਸਿੰਘ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਸੀ। ਪ੍ਰਗਿਆ ਸਿੰਘ ਠਾਕੁਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈ ਸੇਵਕ ਸੰਘ ਦੇ ਸੰਗਠਨ, ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਂਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਬਲ (ਏਟੀਐਸ) ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਏਟੀਐਸ ਨੇ ਹੇਮੰਤ ਕਰਕਰੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ, ਏਟੀਐਸ ਨੇ ਫੌਜ ਦੇ ਕਰਨਲ ਪ੍ਰਸਾਦ ਪੁਰੋਹਿਤ ਅਤੇ ਮੇਜਰ (ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਰਮੇਸ਼ ਉਪਾਧਿਆਏ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਕਰਨਲ ਪੁਰੋਹਿਤ 'ਅਭਿਨਵ ਭਾਰਤ' ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਸੰਗਠਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੁਧਾਕਰ ਦਿਵੇਦੀ ਉਰਫ਼ ਦਯਾਨੰਦ ਪਾਂਡੇ, ਅਜੈ ਰਹੀਰਕਰ, ਸੁਧਾਕਰ ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਅਤੇ ਸਮੀਰ ਕੁਲਕਰਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੁਕੱਦਮਾ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ
2011 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ (ਐਨਆਈਏ) ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਐਨਆਈਏ ਨੇ ਯੂਏਪੀਏ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਾਵਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਤਲ, ਕਤਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਅਪਰਾਧਿਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼, ਆਦਿ) ਤਹਿਤ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਨਆਈਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਅਤੇ ਠੋਸ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਪ੍ਰਗਿਆ ਸਿੰਘ ਠਾਕੁਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਬਾਈਕ ਨੂੰ ਵੀ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ।