ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ, ਗਲਤੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ : ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ

ਜਸਟਿਸ ਅਭੈ ਐਸ ਓਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਵੇਂ ਗਲਤੀ ਹੋਈ

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ ਜਸਟਿਸ ਅਭੈ ਐਸ ਓਕਾ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੱਜ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2016 ਦੇ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਐਕਟ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਣ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਗਲਤੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਸਟਿਸ ਓਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੱਜਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਗਲਤੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ।

2016 ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਗਲਤੀ

ਜਸਟਿਸ ਓਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2016 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਰਾਏ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 12(1) ਤਹਿਤ ਆਈ ਅਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਸੀਆਰਪੀਸੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 482 ਤਹਿਤ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੀ ਪੂਰੀ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਸ ਰਾਏ ਨੂੰ ਗਲਤ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਸਟਿਸ ਓਕਾ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ "ਅਸੀਂ ਜੱਜ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨਾ ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ।"

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਤਾਜ਼ਾ ਫੈਸਲਾ

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹਾਈ ਕੋਰਟਾਂ ਕੋਲ ਸੀਆਰਪੀਸੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 482 (ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ 528) ਤਹਿਤ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 12(1) ਤਹਿਤ ਆਈ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਪਰ, ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਬਹੁਤ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਜਾਂ ਵੱਡੀ ਨਾਇੰਸਾਫੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇ।

ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ

ਜਸਟਿਸ ਓਕਾ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਉਲਲੇਖ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਨਿਆਂਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਮਝਣਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਕਲ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਨਤੀਜਾ

ਜੱਜ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਜੱਜਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਜਸਟਿਸ ਓਕਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਗਲਤੀ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੱਜਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਣ।

ਹਾਈ ਕੋਰਟਾਂ ਕੋਲ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਐਕਟ ਦੀਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਨਿਆਂਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

"ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ, ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨਾ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ," — ਜਸਟਿਸ ਅਭੈ ਐਸ ਓਕਾ।