ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਆ ਰਹੇ ਭਾਰਤ, ਕੀ ਹੈ ਏਜੰਡੇ 'ਤੇ
ਇਹ ਦੌਰਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ ਰੂਸ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਊਰਜਾ ਸਹਿਯੋਗ 'ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇ ਇਤਰਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਵਧਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਇਤਰਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਦੌਰਾ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸਾਲਾਨਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ 2021 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੌਰਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ ਰੂਸ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਊਰਜਾ ਸਹਿਯੋਗ 'ਤੇ ਮੁੜ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਏਜੰਡੇ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦੇ
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ:
ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ: ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਊਰਜਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਈਵਾਲੀ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਊਰਜਾ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰੂਸ ਨਾਲ ਊਰਜਾ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਸਹਿਯੋਗ: ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਲਾਂਟ ਲਈ ਦੂਜੀ ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਰਕਟਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ: ਆਰਕਟਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝਾ ਰੋਡਮੈਪ: ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਰੋਡਮੈਪ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ, ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਖਾਦ ਨਿਰਯਾਤ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਰਣਧੀਰ ਜੈਸਵਾਲ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸੰਮੇਲਨ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਰੀਕਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਿਉਂ?
ਰੂਸ ਵਿਰੁੱਧ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਏ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾ ਕਰੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਹ ਰੁਖ਼ G7 ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੈ।
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਵਿਚਕਾਰ ਆਖਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਰੂਸ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਸ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਰੂਸੀ S-400 ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕਰਾਰੀ ਹਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਚੀਨੀ-ਨਿਰਮਿਤ ਫੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬੇਅਸਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਐੱਸ.ਸੀ.ਓ. ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੰਭਵ
ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਸੰਗਠਨ (SCO) ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਵੀ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੰਭਵ ਹੈ।