ਬਲੋਚ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਦਬਾਅ 'ਚ ਫਸਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ :

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਬਲੋਚ ਵਿਦਰੋਹੀ ਅਤੇ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀਟੀਪੀ) ਵਲੋਂ ਵਧ ਰਹੇ ਹਮਲੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਧਦੇ ਦਬਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਬੀਐਲਏ) ਵਲੋਂ ਨੌਸ਼ੇਕੀ ਵਿੱਚ ਜਾਫਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਹਾਈਜੈਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਕਾਫ਼ਲੇ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਤੇ ਸੰਕਟ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

CPEC ਦੀ ਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਚੀਨੀ ਦਬਾਅ

ਟ੍ਰੇਨ ਹਾਈਜੈਕ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੀਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰੇ (CPEC) ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਢਿੱਲ੍ਹੇ ਨੀਤੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਤਿਲਕ ਦੇਵਸ਼ਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਚਿੰਨ੍ਹ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤੀਕ ਸੰਕਟ

ਚੀਨ ਦੇ ਅਰਬਾਂ ਰੁਪਏ CPEC ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੀਐਲਏ (PLA) ਦੇ ਜਵਾਨ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਹਿਚਕਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਬਲੋਚ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਟੀਟੀਪੀ ਦਾ ਵਾਧਾ

ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਬਲੋਚ ਹਮਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 440 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜਾ ਰਹੀ ਟ੍ਰੇਨ ਹਾਈਜੈਕ ਹੋਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਝੰਝੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। 26 ਯਾਤਰੀ ਹਲਾਕ ਹੋ ਗਏ, ਜਦਕਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ 33 ਹਮਲਾਵਰ ਮਾਰ ਦਿੱਤੇ। ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਸੰਕਟ ਦਾ ਹੱਲ: ਸਮਝੌਤਾ ਜਾਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ?

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੁਣ ਦੋ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ – ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਬਲੋਚ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਅਤੇ ਟੀਟੀਪੀ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰੇ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇ। ਇਹ ਸੰਕਟ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਸਗੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।