ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਜਾਤੀ-ਅਧਾਰਤ 'ਜਨਗਣਨਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ

ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੁਲਤਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਨਗਣਨਾ (Census 2021) ਹੁਣ 'ਜਨਗਣਨਾ 2027' ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਵੱਡੇ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਜੋਂ, ਅੱਜ, 1 ਨਵੰਬਰ 2025 ਤੋਂ, ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਜਾਤੀ-ਅਧਾਰਤ ਜਨਗਣਨਾ ਹੋਵੇਗੀ।

💻 ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ: ਸਵੈ-ਗਣਨਾ (Self-Enumeration) ਦੀ ਜਾਂਚ

ਇਹ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 'ਸਵੈ-ਗਣਨਾ' ਮੋਡੀਊਲ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤ: 1 ਨਵੰਬਰ 2025 (ਸੀਮਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ)।

ਸਵੈ-ਗਣਨਾ ਦੀ ਮਿਆਦ: 1 ਤੋਂ 7 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ।

ਗਣਨਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ: ਗਣਨਾਕਾਰ (Enumerators) ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ ਖੁਦ ਆਪਣੇ ਵੇਰਵੇ ਭਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।

HLO ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ: ਹਾਊਸ ਲਿਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਹਾਊਸਿੰਗ ਜਨਗਣਨਾ (HLO) ਦਾ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ 10 ਤੋਂ 30 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

❓ ਪ੍ਰੀ-ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਵਾਲ (HLO)

ਇਸ ਜਾਂਚ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30 ਘਰੇਲੂ-ਸਬੰਧਤ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣਗੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ:

ਇਮਾਰਤ ਨੰਬਰ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਛੱਤ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ਸਮੱਗਰੀ।

ਘਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਲਿੰਗ।

ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ।

ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਰੋਤ, ਬਿਜਲੀ, ਪਖਾਨਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ।

ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਬਾਲਣ, ਟੀਵੀ, ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, ਵਾਹਨ ਆਦਿ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੋਟ: ਜਾਤ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਢਾਂਚਾ ਅਜੇ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ਼ HLO ਪੜਾਅ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

📅 ਜਨਗਣਨਾ 2027 ਦਾ ਸਮਾਂ-ਸੂਚੀ

ਮੁਲਤਵੀ: ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਜਨਗਣਨਾ 2021 ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਅੰਤਿਮ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਮਿਆਦ: ਜਨਗਣਨਾ 2027 ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਗਿਣਤੀ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2026 ਅਤੇ 28 ਫਰਵਰੀ, 2027 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਬਾਦੀ ਰਜਿਸਟਰ (NPR) ਅੱਪਡੇਟ ਨਹੀਂ: ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ NPR ਨੂੰ ਅੱਪਡੇਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।