ਹਮਾਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸ਼ਰਤਾਂ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਇਨਕਾਰ

ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਟਕਰਾਅ ਜਾਰੀ: 

ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ 20-ਨੁਕਾਤੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਯੋਜਨਾ ਨੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਸਾਲ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਗਾਜ਼ਾ ਜੰਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੋੜ 'ਤੇ ਲਿਆ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਤੱਤਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸੌਂਪਣਾ) ਲਈ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਕਈ ਅਹਿਮ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਹਮਾਸ ਦਾ ਇਹ ਜਵਾਬ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਐਤਵਾਰ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਮਝੌਤਾ ਰੱਦ ਹੋਇਆ ਤਾਂ "ਨਰਕ ਟੁੱਟ ਜਾਵੇਗਾ।"

ਮੁੱਖ ਮਤਭੇਦਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ

ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਕਈ ਮੁੱਖ ਪਹਿਲੂ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਸੁਲਝੇ ਹਨ, ਜੋ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹਨ:

1. ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ (Disarmament)

ਟਰੰਪ ਦੀ ਸ਼ਰਤ: ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ, ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਹਥਿਆਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ "ਸੁਤੰਤਰ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਨਿਹੱਥੇ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।"

ਹਮਾਸ ਦਾ ਰੁਖ਼: ਹਮਾਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸ਼ਰਤ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਸੀਨੀਅਰ ਹਮਾਸ ਨੇਤਾ ਮੂਸਾ ਅਬੂ ਮਾਰਜ਼ੌਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਥਿਆਰ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਫਲਸਤੀਨੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਨਾ ਕਿ ਬਾਹਰੋਂ ਥੋਪਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

2. ਗਾਜ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (Governance)

ਟਰੰਪ ਦੀ ਸ਼ਰਤ: ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੋਨੀ ਬਲੇਅਰ ਦੀ ਸਹਿ-ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਇੱਕ "ਸ਼ਾਂਤੀ ਬੋਰਡ" ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਿੱਧਾ ਜਾਂ ਅਸਿੱਧਾ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਹਮਾਸ ਦਾ ਰੁਖ਼: ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਾਰਜ਼ੌਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਗੈਰ-ਫਲਸਤੀਨੀ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਟੋਨੀ ਬਲੇਅਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ "ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ" ਹੈ।

ਹਮਾਸ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ: ਹਮਾਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਮਤੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਬਣੀ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਫਲਸਤੀਨੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸੌਂਪਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ।

3. ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ

ਟਰੰਪ ਦੀ ਸ਼ਰਤ: ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਹਮਾਸ ਨੂੰ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਾਰੇ 48 ਬੰਧਕਾਂ (ਜਿਉਂਦੇ ਜਾਂ ਮਰੇ ਹੋਏ) ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।

ਹਮਾਸ ਦਾ ਰੁਖ਼: ਹਮਾਸ ਨੇ ਬੰਧਕਾਂ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਪਰ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਰਜ਼ੌਕ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਝ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਮਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਅੱਗੇ ਦਾ ਰਸਤਾ

ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪਣਾ ਸੁਰ ਨਰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਿਹਾਈ ਤੱਕ ਬੰਬਾਰੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਸਮਝੌਤਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਚੋਲਿਆਂ (ਅਮਰੀਕਾ, ਕਤਰ, ਮਿਸਰ) ਰਾਹੀਂ ਹੋਰ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।