Naxalite: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ ਨਕਸਲਵਾਦ! ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ

Naxalism In India: ਨਕਸਲਵਾਦ, ਜੋ ਕਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਹੁਣ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ 53 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੁਣ 126 ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ ਸਿਰਫ਼ 18 ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਨਕਸਲ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਕਸਲਵਾਦੀਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਪਕੜ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਵਿੱਚ 1,225 ਨਕਸਲੀਆਂ ਨੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ 270 ਨਕਸਲੀ ਮਾਰੇ ਗਏ।

ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪੁਨਰਵਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਰਣਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਨਕਸਲਵਾਦ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਾਰਚ 2026 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਕਸਲਵਾਦ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 2004 ਤੋਂ 2014 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ 16,463 ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਜੋ 2014-2024 ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੇ 7,744 ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਕਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ 53 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। 2004-2014 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਨਕਸਲੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,851 ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2014-2024 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਅੰਕੜਾ 509 ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 73 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2025 ਵਿੱਚ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ 270 ਨਕਸਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ 680 ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, 1,225 ਨਕਸਲੀਆਂ ਨੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ।

ਨਕਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਨਕਸਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਕਸਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 576 ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 336 ਨਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੈਂਪ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨਕਸਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਪਕੜ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 68 ਰਾਤ ਦੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਹੈਲੀਪੈਡ ਬਣਾਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਸਮਾਂ ਬਿਹਤਰ ਹੋਇਆ।

ਨਕਸਲਵਾਦ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿੱਤੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਵੀ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਨਕਸਲੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਗਾਵਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਬਜਟ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਕਸਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਚੋਟੀ ਦੇ ਨਕਸਲੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੁਨਰਵਾਸ ਨੀਤੀ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਹਿੰਸਾ ਛੱਡ ਕੇ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਏ।