ਭਾਰਤ-ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣਗੇ

ਰਿਆਦ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚਾਲੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਆਪਣੇ ਸਾਂਝੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਸਫਲ ਆਯੋਜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਸੀ ਹਿੱਤਾਂ ਅਤੇ ਆਸਵੰਦ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਾਲਾ ਖੇਤਰ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਊਦੀ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਇਕਨਾਮਿਕ ਕੋਰੀਡੋਰ 'ਤੇ ਵੀ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਾਊਦੀ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੂੰ ਗਾਰਡ ਆਫ਼ ਆਨਰ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਸਾਊਦੀ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਦੀ ਭਾਰਤ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ, ਹੁਣ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਉਸ ਦਾ ਤਣਾਅ ਹੋਰ ਵਧਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।

ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ (ਸੀਪੀਵੀ ਅਤੇ ਓਆਈਏ) ਡਾਕਟਰ ਔਸਫ ਸਈਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਵਿਜ਼ਨ 2030 ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਥਾਨਕ ਨਿਰਮਾਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੇ ਵੀ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਬਾਰੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਹੋਰ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਦੁਵੱਲੇ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਫੌਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਅਲ ਸਾਊਦ ਨੇ ਡੂੰਘੇ ਹੁੰਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਅਭਿਆਸਾਂ, ਸਿਖਲਾਈ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ। ਇਹਨਾਂ ਸਹਿਯੋਗੀ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਣਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਮਿਲ ਕੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣਗੇ

2021 ਅਤੇ 2023 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਅਲ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ ਹਿੰਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੂਨ 2022 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਬਾਰੇ ਸਾਂਝੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ 5ਵੀਂ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੋਵਾਂ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਅੰਤਰ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪਰਾਧ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।