ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ 8 ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਵਧੀ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਦੀ ਮਿਆਦ

ਤੇਲ ਅਵੀਵ, 30 ਨਵੰਬਰ, ਨਿਰਮਲ : ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ 8 ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਵ ਸਵੇਰੇ 10:22 ਵਜੇ (ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ) ’ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ 1 ਦਿਨ ਲਈ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਕਤਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਾਸ ਨੇ ਅੱਜ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 10 ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਮਾਸ ਹਰ ਰੋਜ਼ 10 ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 30 ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰੇਗਾ। ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸ਼ਰਤਾਂ ’ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ ਹਮਾਸ ਨੇ 5 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 16 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਰੂਸੀ-ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 10 ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਅਤੇ 4 ਥਾਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਆਈਡੀਐਫ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਮਾਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹੁਣ ਲਗਭਗ 159 ਬੰਧਕ ਬਚੇ ਹਨ।

ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਵੀ ਲਗਭਗ 30 ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਵਿਚ 22 ਸਾਲਾ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਹਿਦ ਤਮੀਮੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀਆਂ ਦਾ ਖੂਨ ਪੀਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਕਟ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਘਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਸੌਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਰਾਹਤ ਸਮੱਗਰੀ ਲੈ ਕੇ ਟਰੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਮਾਨ ਲੈਣ ਲਈ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਸੋਈ ਗੈਸ ਲੈਣ ਲਈ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ।

ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨੀ ਲੋਕ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਕਈ ਬੋਰੀਆਂ ਇਕੱਠੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭੋਜਨ ਸਟੋਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਬੰਬਾਰੀ ’ਚ 3 ਕੈਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ- 10 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕੇਫਿਰ ਬਿਬਸ, ਉਸ ਦਾ 4 ਸਾਲ ਦਾ ਭਰਾ ਅਤੇ ਮਾਂ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਬੰਬਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਸ਼ਿਰੀ ਬਾਬਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਬੇਟਾ ਕੇਫਿਰ ਵੀ ਹਮਾਸ ਦੁਆਰਾ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਹਮਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।

7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਮਾਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 29 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ ਨੇ ਇਸ ਯੌਨ ਹਿੰਸਾ ’ਤੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ- 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਮਰੀਕੀ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਨੈਟਵਰਕ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਹਮਾਸ ਅਤੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਵਰਗੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ 20 ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵੀ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹਮਾਸ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਏ 85 ਸਾਲਾ ਯੋਚੇਵੇਦ ਲਿਫਸ਼ਿਟਜ਼ ਨੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਨੇਤਾ ਯਾਹਿਆ ਸਿਨਵਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਹਮਾਸ ਦੇ ਨੇਤਾ ਯਾਹਿਆ ਸਿਨਵਰ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬੰਧਕਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।