ਚੀਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿਗੜੀ, ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਪਵੇਗਾ ਅਸਰ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਲੁਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਥੋਂ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੈਕਟਰ, ਜੋ ਇਸਦੀ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦਾ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਨਿਘਾਰ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲੋਕ ਖਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਘਰ ਖੰਡਰ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।

1.4 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੰਪੱਤੀ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਧੀਮੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਬੁਢਾਪਾ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਨੇ ਇਸਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ। ਚੀਨ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਡੀ ਦਰਾਮਦ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿਗੜਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ।

ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬ ਹੈ

ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੀਨ ਦੇ ਸਖਤ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਨੇ ਉੱਥੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਰ ਗਈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਇਸਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਚੀਨ 'ਚ ਉਤਪਾਦਨ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਚੀਨ ਦੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਮਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੈਕਟਰ 'ਤੇ ਪੈਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਐਨਪੀਏ ਯਾਨੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਬੈਡ ਲੋਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ 'ਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੀ ਇਸ ਹਾਲਤ ਦਾ ਅਸਰ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਉੱਥੇ ਕਿਵੇਂ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਚੀਨ ਕਰੀਬ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਕਾਰਖਾਨਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਚੀਨੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸਸਤੇ ਸਾਮਾਨ ਬਣਾ ਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਤੈਅ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਬਹੁਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਪਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ ਜੋ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਚੀਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ, ਉਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ।

ਚੀਨ ਦੀ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ ਅਸਰ

ਚੀਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤਣਾਅ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਏਜੰਸੀ ਫਿਚ ਨੇ ਵੀ ਖਦਸ਼ਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਮੰਦੀ ਗਲੋਬਲ ਵਿਕਾਸ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨਾਲ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਚੀਨ 'ਚ ਮੰਦੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ।