ਕੈਨੇਡਾ ਹੁਣ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਵੇਚੇਗਾ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚੇਗਾ

ਇਸਤਾਂਬੁਲ, 27 ਜਨਵਰੀ, ਨਿਰਮਲ : ਕੈਨੇਡਾ ਜਲਦ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪਲਾਈ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੁਰਕੀ, ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਨਾਟੋ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਹਿਣ ’ਤੇ ਲਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ’ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚਣ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਲਈ ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਨਾਟੋ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਸਵੀਡਨ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਐਫ-16 ਵੇਚਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੇਸੇਪ ਤਇਪ ਏਰਦੋਗਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਐਫ-16 ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਹੁੰਗਾਰਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ 20 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਦੇ ਪਾਰਟਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਨਾਟੋ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਅੰਤਮ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੂੰ ਭੇਜੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਲਈ 2020 ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਨਿਰਯਾਤ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਯੋਜਨਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਵੀਡਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਬੁਲਾਰਾ ਚਾਰਲੋਟ ਮੈਕਲਿਓਡ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਿਰਯਾਤ ਕੰਟਰੋਲ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ, ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਨਾਟੋ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ‘ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਸਾਡੇ ਦੁਵੱਲੇ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ’ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। । ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਤੁਰਕੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਡਰੋਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਆਪਟੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੁਆਰਾ ਨਾਗੋਰਨੋ ਕਾਰਾਬਾਖ ਵਿੱਚ ਨਸਲੀ ਅਰਮੀਨੀਆਈ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇੱਕ ਐਨਕਲੇਵ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਕੂ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।

ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ’ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੰਚ ’ਤੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਉਠਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਦੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਰ ਵਾਰ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਏਰਦੋਗਨ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਸਿਰਫ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਖਲੀਫਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਏਰਦੋਗਨ ਦਾ ਅਕਸ ਇੱਕ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਿਰੋਧੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਵਰਗੇ ਝੂਠੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਡੱਕ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਅਤੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਹੈ।