'ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਅਹੁਦਾ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗਾ': ਸੇਵਾਮੁਕਤ CJI ਗਵਈ
ਉਹ ਆਪਣਾ ਬਾਕੀ ਸਮਾਂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨਗੇ।
By : Gill
ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਕਰਨਗੇ ਕੰਮ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ/ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਦੇ 52ਵੇਂ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ (CJI) ਬੀ.ਆਰ. ਗਵਈ ਅੱਜ (23 ਨਵੰਬਰ, 2025) ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਦੋ ਸਾਲ ਤੱਕ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੇ ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।
ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ: ਦਿੱਲੀ ਰਹਿਣਗੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਕਰਨਗੇ
ਜਸਟਿਸ ਗਵਈ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਵੀ ਅਹੁਦਾ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ:
ਉਹ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ।
ਉਹ ਆਪਣਾ ਬਾਕੀ ਸਮਾਂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨਗੇ।
ਵਿਦਾਇਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ
ਆਪਣੇ ਵਿਦਾਇਗੀ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਜਸਟਿਸ ਗਵਈ ਨੇ ਕਈ ਭਖਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ:
1. ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਬਿਲਕੁਲ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਜੱਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ 'ਸੁਤੰਤਰ' ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੱਜਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਤੱਥਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
2. ਰਾਖਵੇਂਕਰਨ ਵਿੱਚ 'ਕਰੀਮੀ ਲੇਅਰ' (Creamy Layer) ਜਸਟਿਸ ਗਵਈ ਨੇ ਐਸ.ਸੀ. (SC) ਅਤੇ ਐਸ.ਟੀ. (ST) ਵਰਗ ਲਈ ਰਾਖਵੇਂਕਰਨ ਵਿੱਚ 'ਕਰੀਮੀ ਲੇਅਰ' ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਾਖਵੇਂਕਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਲਾਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੈ।
3. ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ, ਉਹ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਫੈਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
4. ਰਾਜਪਾਲ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਬਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਸਵਾਲ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਪੁਰਾਣੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾਇਆ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ।
ਨੋਟ: ਜਸਟਿਸ ਗਵਈ ਨੇ ਕੁਝ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਸਵਾਲਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੱਜ ਦੇ ਘਰੋਂ ਪੈਸੇ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਐਫ.ਆਈ.ਆਰ. ਦਰਜ ਕਰਨ ਬਾਰੇ, 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਜਸਟਿਸ ਸੂਰਿਆ ਕਾਂਤ ਹੋਣਗੇ ਨਵੇਂ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ
ਜਸਟਿਸ ਬੀ.ਆਰ. ਗਵਈ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਸਟਿਸ ਸੂਰਿਆ ਕਾਂਤ ਭਾਰਤ ਦੇ 53ਵੇਂ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ (CJI) ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣਗੇ।
ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ: 24 ਨਵੰਬਰ, 2025 (ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਿਖੇ)।
ਖਾਸ ਗੱਲ: ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਸੀਜੇਆਈ ਦੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ 7 ਦੇਸ਼ਾਂ (ਭੂਟਾਨ, ਕੀਨੀਆ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਮਾਰੀਸ਼ਸ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ) ਦੇ ਨਿਆਂਇਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ।
