'ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ' ਐਪ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ? ਜਾਣੋ ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ

ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ (DoT) ਨੇ ਸਾਰੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਵਾਲੇ ਹਰ ਨਵੇਂ ਹੈਂਡਸੈੱਟ 'ਤੇ 'ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ' (Sanchar Saathi) ਐਪ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਹੁਣ IMEI ਨੰਬਰ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।

ਨਵੀਂ ਹਦਾਇਤ:

ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ, 1 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਯਾਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਬਣਾਏ ਜਾਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਨਵੇਂ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਐਪ, ਜੋ ਮਈ 2023 ਵਿੱਚ ਪੋਰਟਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਫੋਨ ਚਾਲੂ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸੈੱਟ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਯੋਗ ਜਾਂ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਚੈਨਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਲਈ, ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਅਪਡੇਟ ਰਾਹੀਂ ਐਪ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ:

ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਕਦਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:

ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣਾ: ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਮਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਐਪ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ।

IMEI ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ: ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਫ਼ੋਨਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ IMEI ਨੰਬਰ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।

ਧੋਖਾਧੜੀ ਰੋਕਥਾਮ: ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨਕਲੀ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਅਤੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦੀ ਆਸਾਨ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਾ।

ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਉਣਾ: 'ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ' ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ।

ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਐਪ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜ:

ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹਨ।

ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬਲੌਕ ਕਰਨਾ।

ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਵੈੱਬ ਲਿੰਕਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਸਪੈਮ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ।

ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਦੀ ਜਾਂਚ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਕਿ ਹੈਂਡਸੈੱਟ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ।

ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ।

ਫਰਜ਼ੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ (ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ।

ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜੇ (ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ):

42.14 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੋਬਾਈਲ ਬਲੌਕ ਕੀਤੇ ਗਏ।

26.11 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੁੰਮ/ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਫ਼ੋਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ।

288 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੰਗੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 254 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਹੱਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਡੇਡਲਾਈਨ:

ਐਪਲ, ਸੈਮਸੰਗ, ਸ਼ੀਓਮੀ, ਓਪੋ, ਵੀਵੋ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ (OEMs) ਨੂੰ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ 90 ਦਿਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ 120 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।