Akali Dal ਦਾ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ ਕਿਸ ਧਿਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ? ਕਾਨੂੰਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦੈ ?
ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ: ਕਿਸ ਧੜੇ ਕੋਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ।
By : Gill
ਕੀ ਕਿਸੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਤੇ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ 'ਖੋਹਿਆ' ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ 'ਖੋਹਿਆ' ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਹੁਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦੋ ਧੜੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਅਸਲੀ ਪਾਰਟੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹੈ:
ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ: ਕਿਸ ਧੜੇ ਕੋਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ।
ਸੰਗਠਨਾਤਮਕ ਕੰਟਰੋਲ: ਕਿਸ ਧੜੇ ਕੋਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ, ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਕਾਗਜ਼ਾਤ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੈ।
ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ: ਕਿਸ ਧੜੇ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੈਂਬਰ ਹਨ।
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਦੇ ਧੜੇ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਮੰਨਿਆ ਸੀ।
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਬਿਆਨ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ?
ਗਿਆਨੀ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਿਆਨ, "ਅਸੀਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ, ਚੋਣ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਰਹਾਂਗੇ," ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਇਸ ਪਾਸੇ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 'ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ' ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧੜਾ ਹੀ 'ਅਸਲੀ ਚੁੱਲ੍ਹਾ' ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 15 ਲੱਖ ਸਿੱਖਾਂ ਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਨਾਲ ਇਹ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੀਮਾ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਹੁਣ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਕੀਲਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਫ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ, ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ, ਅਤੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਧੜੇ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਧੜੇ ਦੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
