ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (PU), ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਇਤਿਹਾਸ
By : Gill
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (PU), ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਛਾਣ ਦਾ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
🏛️ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜੜ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਪਨਾ
1882 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਨਾ: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਲਾਹੌਰ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1882 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।
ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਨਾ: 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਨਵੀਂ ਕਹਾਣੀ ਵਜੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਮੌਜੂਦਾ ਕੈਂਪਸ: ਇਸਨੇ 1956 ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੈਕਟਰ 14 ਅਤੇ 25 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕੈਂਪਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।
🧠 ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰ
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸਿੱਖਿਆ: PU ਵਿਗਿਆਨ, ਕਲਾ, ਭਾਸ਼ਾ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ।
ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਬਜ਼: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਦਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਲੋਕ ਧਾਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੇਂਦਰ: 'ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੇਂਦਰ' (Student Centre) ਨੂੰ ਕੈਂਪਸ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਬਜ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਜੀਦਾ ਬਹਿਸ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਜਦੇ ਹਨ।
ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਸੰਗਮ: ਇਹ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗਮ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਛਾਣ ਸਿਰਜਦੇ ਹਨ।
⚖️ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ
ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅੰਤਰ-ਰਾਜੀ ਬਾਡੀ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਵਜੋਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।
ਵਿਵਾਦ: ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੰਗਠਨ ਇਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ, ਇਸਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਲੇਖ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਿਰਫ਼ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ "ਇਹ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹੈ" ਅਤੇ ਇਹ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਮਾਣ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
