ਅਣਵਿਆਹੀਆਂ ਬਾਲਗ ਧੀਆਂ ਵੀ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ : ਹਾਈ ਕੋਰਟ

ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਅਣਵਿਆਹੀਆਂ ਬਾਲਗ ਧੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਣਵਿਆਹੀ ਬਾਲਗ ਧੀ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮੰਗ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ (CrPC) ਦੀ ਧਾਰਾ 125 ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਦਾਇਰੇ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਆਇਆ ਹੈ।

ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ ਸੀ ਕਾਨੂੰਨ?

ਪਹਿਲਾਂ, ਸਿਰਫ਼ ਨਾਬਾਲਗ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ/ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਮਰੱਥ ਧੀਆਂ ਹੀ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮੰਗ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਧੀ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਆਮ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਧਾਰਾ 125 ਸੀਆਰਪੀਸੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਹੁਣ ਕੀ ਬਦਲਿਆ?

ਹੁਣ, ਜੇਕਰ ਮਾਮਲਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਣਵਿਆਹੀ ਬਾਲਗ ਧੀ ਵੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਮੰਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਸਟਿਸ ਜਸਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦ ਤੱਕ ਅਣਵਿਆਹੀ ਬਾਲਗ ਧੀ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ, ਉਹ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ, ਜਿੱਥੇ ਨਿੱਜੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕੇਸ ਦੀ ਪਿਛੋਕੜ

ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਵਾਲੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਆਇਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਡੀਸ਼ੀਅਲ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਧੀਆਂ ਬਾਲਗ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਚੱਲਣ 'ਤੇ, ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਹ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਦਿੱਤਾ।

ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ

ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ: ਹੁਣ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਾਬਾਲਗ ਧੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ।

ਨਿੱਜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ: ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤਾਂ ਨਿੱਜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਅਤੇ ਸੀਆਰਪੀਸੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੇਸ ਸੁਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਲਿੰਗ ਸਮਾਨਤਾ ਵੱਲ ਕਦਮ: ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੱਲ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ।

ਅਣਵਿਆਹੀਆਂ ਧੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ

ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਣਵਿਆਹੀਆਂ ਬਾਲਗ ਧੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਹੈ ਜੋ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਭੱਤਾ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹੇਗਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ।