ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਸਰੀਰ ਲਈ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੈ

ਇਹ ਹੈ 'ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12' ਦੀ ਕਮੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ, ਜਾਣੋ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ

ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਕਮੀ: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਜਾਣਕਾਰ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਭੁੱਲਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ (Dementia) ਵਰਗੀ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ, ਭਾਵ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸਾਡੇ ਨਿਊਰੋ ਸੈੱਲਾਂ (Nerve Cells) ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

😮 ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਰਿਕਸ਼ਾ ਚਾਲਕ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ 44 ਸਾਲਾ ਰਿਕਸ਼ਾ ਚਾਲਕ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਮਾਗੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਕਮੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਸੀ।

🚨 ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ

ਇਸ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ, ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਨਿਊਰੋ ਸੰਕੇਤ:

ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣਾ।

ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਦੀ ਕਮੀ।

ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ (Dizziness)।

ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਣ (Confusion) ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ।

ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ: ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਾ।

ਸਰੀਰਕ ਸੰਕੇਤ:

ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣੀ।

ਘੱਟ ਤੁਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦਰਦ ਰਹਿਣਾ।

ਅੱਖਾਂ, ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਨਹੁੰਆਂ ਦਾ ਪੀਲਾ ਪੈਣਾ।

ਨਹੁੰਆਂ ਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣਾ।

ਮਸੂੜਿਆਂ ਅਤੇ ਜੀਭ ਦੀ ਸੋਜ।

💊 ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਇਲਾਜ

ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਲਾਜ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਤਰੀਕੇ ਹਨ:

ਖੁਰਾਕ (Diet): ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਲੈਣਾ।

ਪੂਰਕ (Supplements): ਦਵਾਈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟੈਬਲੇਟ ਜਾਂ ਕੈਪਸੂਲ ਲੈਣਾ।

ਟੀਕੇ (Injections): ਜੇਕਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੀਕੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

🌱 ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਕਿਉਂ?

ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ (Vegetarian) ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਾਹਾਰੀ (Non-vegetarian) ਭੋਜਨ ਨਾਲੋਂ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਇਸ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਰਿਕਸ਼ਾ ਚਾਲਕ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਟੀਕੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪਈ।

🥕 ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ

ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਮੱਛੀ, ਮਾਸ, ਚਿਕਨ, ਆਂਡੇ। (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਮਟਨ ਲੀਵਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-12 ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।)

ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਨਾਜ (Fortified Cereals), ਚੁਕੰਦਰ, ਸਕੁਐਸ਼ ਗਿਰੀਦਾਰ, ਪਾਲਕ ਅਤੇ ਮਸ਼ਰੂਮ।