PM Modi ਯੂਕੇ ਪਹੁੰਚੇ: ਉਡੀਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਅੱਜ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਵੱਲਾ ਵਪਾਰ 2022-23 ਵਿੱਚ 20.36 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2023-24 ਵਿੱਚ 21.34 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ।
By : Gill
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 2014 ਵਿੱਚ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਚੌਥੇ ਯੂਕੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਲੰਡਨ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਡੀਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (FTA) ਸਾਈਨ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵਿਕਸਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਦੁਵੱਲਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਯੂਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੀਰ ਸਟਾਰਮਰ ਨਾਲ ਵਪਾਰ, ਸਿਹਤ, ਊਰਜਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਰਗੇ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਵਣਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰੀ ਪਿਊਸ਼ ਗੋਇਲ ਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ।
ਭਾਰਤ-ਯੂਕੇ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ 10 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ:
ਹਸਤਾਖਰ: ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਅੱਜ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਗੱਲਬਾਤ: ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਮਈ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਵਪਾਰੀਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ: ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2030 ਤੱਕ ਦੋਵਾਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਕੇ 120 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਆਯਾਤ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਵਿਸਕੀ ਅਤੇ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਸਸਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚਮੜੇ, ਜੁੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਰਗੇ ਕਿਰਤ-ਸੰਬੰਧੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।
ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ: ਭਾਰਤੀ ਕੈਬਨਿਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਸੌਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ।
ਯੂਕੇ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼: ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਲਗਭਗ $36 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ: ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ 1,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 1,00,000 ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਨਿਵੇਸ਼ $2 ਬਿਲੀਅਨ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ: 99% ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੱਕ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ ਮਿਲੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਪਾਰਕ ਮੁੱਲ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰੇਗੀ।
ਦੋਹਰੇ ਯੋਗਦਾਨ ਸੰਮੇਲਨ: ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕੇ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਦੋਹਰੇ ਯੋਗਦਾਨ ਸੰਮੇਲਨ 'ਤੇ ਵੀ ਮੋਹਰ ਲਗਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਛੋਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਪਾਰਕ ਅੰਕੜੇ: 2024-25 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਯੂਕੇ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ 12.6% ਵਧ ਕੇ 14.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦਰਾਮਦ 2.3% ਵਧ ਕੇ 8.6 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਵੱਲਾ ਵਪਾਰ 2022-23 ਵਿੱਚ 20.36 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2023-24 ਵਿੱਚ 21.34 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ।
ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਈਜ਼ੂ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ ਮਾਲਦੀਵ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਮੁਈਜ਼ੂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਠੰਡ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਫਲਤਾ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
