ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਡਿਆ ਜਹਾਜ਼ ਰੋਹਤਾਂਗ 'ਚ ਕ੍ਰੈਸ਼, 56 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੀਆਂ 4 ਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ
By : BikramjeetSingh Gill
ਰੋਹਤਾਂਗ : ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੋਹਤਾਂਗ ਦੱਰੇ ਤੋਂ 4 ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਲਾਸ਼ਾਂ 1968 ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਂਟੋਨੋਵ-12 ਮਿਲਟਰੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਅਚਾਨਕ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 56 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਚੱਲਿਆ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ 4 ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 3 ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਹੈ ਪਰ 1 ਲਾਸ਼ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਜੇ ਜਾਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਾਦਸਾ 56 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ
7 ਫਰਵਰੀ 1968 ਨੂੰ AN-12 ਫੌਜੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ 102 ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਰੋਹਤਾਂਗ ਦੇ ਕੋਲ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਕਾਫ਼ੀ ਔਖਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਫੌਜ ਪਿਛਲੇ 56 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
2003 ਵਿੱਚ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮਾਊਂਟੇਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਕੁਝ ਪਰਬਤਾਰੋਹੀਆਂ ਨੇ ਮਲਬੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਫੌਜ ਨੇ ਇੱਥੇ ਕਈ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਚਲਾਏ ਹਨ। ਫੌਜ ਦੀ ਡੋਗਰਾ ਬਟਾਲੀਅਨ ਨੇ 2005, 2006, 2013 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਸੀ। 2019 ਵਿੱਚ ਵੀ 5 ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।
1 ਲਾਸ਼ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ
ਡੋਗਰਾ ਸਕਾਊਟਸ ਨੇ ਤਿਰੰਗਾ ਪਹਾੜ ਬਚਾਓ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਰੋਹਤਾਂਗ ਲਾ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਭਾਗਾ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਲਾਸ਼ਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਚੌਥੀ ਲਾਸ਼ ਬਰਫ਼ ਵਿੱਚ ਦੱਬੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੇੜਿਓਂ ਮਿਲੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਮੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਨਰਾਇਣ ਸਿੰਘ, ਪਾਇਨੀਅਰ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਮੱਖਣ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਥਾਮਸ ਚਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਚੌਥੀ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਲਿਖੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਮਿਟ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ
ਸੈਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਦਰਭਾਗਾ ਮੁਹਿੰਮ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। 1968 ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਕੂਨ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਹ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ, ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹੋਰ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
