'ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਗਲਤ ਸੀ... ,' ਪੀ. ਚਿਦੰਬਰਮ ਨੇ ਹੋਰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?

ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਕੇ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ

ਕਾਂਗਰਸ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਤੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਪੀ. ਚਿਦੰਬਰਮ ਨੇ 1984 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਗਲਤ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਗਲਤੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਕੇ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ।

ਚਿਦੰਬਰਮ ਨੇ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਕਸੌਲੀ (ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਉਤਸਵ 2025 ਦੌਰਾਨ 'ਦੇ ਵਿਲ ਸ਼ੂਟ ਯੂ, ਮੈਡਮ: ਮਾਈ ਲਾਈਫ ਥਰੂ ਕਨਫਲਿਕਟ' ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਕੀਤੀ।

ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ 'ਤੇ ਚਿਦੰਬਰਮ ਦਾ ਪੱਖ

ਗਲਤ ਤਰੀਕਾ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੂਨ 1984 ਦਾ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਗੋਲਡਨ ਟੈਂਪਲ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਗਲਤ ਤਰੀਕਾ ਸੀ।

ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ (ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੈਕ ਥੰਡਰ): ਚਿਦੰਬਰਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੈਕ ਥੰਡਰ ਨੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਦਰਸਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖ ਕੇ ਕੰਪਲੈਕਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਸਮੂਹਿਕ ਫੈਸਲਾ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਇਕੱਲੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਫੌਜ, ਪੁਲਿਸ, ਖੁਫੀਆ ਅਤੇ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਫੈਸਲਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾ ਸਕਦੇ।"

ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਸਮਾਂ: 1 ਜੂਨ ਤੋਂ 10 ਜੂਨ, 1984 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ।

ਉਦੇਸ਼: ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਕੰਪਲੈਕਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਜਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਭਿੰਡਰਾਂਵਾਲੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਿੱਖ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਨਤੀਜਾ: ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਿੰਡਰਾਂਵਾਲੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪੈਰੋਕਾਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਭਾਰੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਸੀ।

ਬਦਲਾ: ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, 31 ਅਕਤੂਬਰ, 1984 ਨੂੰ, ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਸਿੱਖ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕਾਂ (ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਤਵੰਤ ਸਿੰਘ) ਦੁਆਰਾ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।