ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਅਸਫਲ ਕੀਤਾ ?
"ਇਹ ਹਮਲਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵੀ, ਜੇਕਰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਕਨੀਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ

By : Gill
ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੀ ਬਾਰਿਸ਼
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੇਲ ਅਵੀਵ 'ਤੇ ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਪਰਖਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਅਸਫਲ ਕੀਤਾ?
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਉੱਤੇ ਇਰਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰ
ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਉੱਤੇ ਲਗਭਗ 370 ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਡਰੋਨ ਦਾਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 24 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 592 ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 10 ਦੀ ਹਾਲਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੈ। ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ 30 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਲਗਾਏ ਹਨ।
ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚ ਇਮਾਰਤਾਂ ਢਹਿ ਗਈਆਂ, ਲੋਕ ਬੰਕਰਾਂ 'ਚ ਲੁਕਣ 'ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਹੋਏ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਮਲਬਾ ਛਾ ਗਿਆ, ਜਦਕਿ ਰਾਹਤ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਜਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਕੋਲ ਜੋ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਕੇਟ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਰਾਕੇਟ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਗੋਲੀ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੇ ਰਾਕੇਟ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਘਾਤਕਤਾ ਨਾਲ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰੋਕਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਕਿਵੇਂ ਅਸਫਲ ਹੋਇਆ?
1. ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸੈਚੂਰੇਸ਼ਨ (Missile Saturation)
ਈਰਾਨ ਨੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਤਰੀਕਾ "missile saturation" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ 'ਚ ਅਸਮਰਥ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
2. ਲੰਬੀ ਰੇਂਜ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ
ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 4 ਤੋਂ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੇ ਛੋਟੇ ਰੇਂਜ ਵਾਲੇ ਰਾਕੇਟਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੀ ਰੇਂਜ 1400 ਤੋਂ 1700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਸੀ, ਜੋ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਕੋਲ Arrow ਅਤੇ David's Sling ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵੀ ਓਵਰਲੋਡ ਹੋ ਗਈਆਂ।
3. ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਸੀਅਤ
ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਡਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣਾ ਰਸਤਾ ਵੀ ਬਦਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਕਤ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
4. ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਥਿਆਰ
ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨਾਂ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋਈ, ਜੋ ਰਡਾਰ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਇਹ ਡਰੋਨ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਨਤੀਜਾ
ਇਰਾਨੀ ਹਮਲੇ ਨੇ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਸਮੇਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਓਵਰਲੋਡ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਡਰੋਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਹੱਦਾਂ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਹੋਈ। ਇਮਾਰਤਾਂ ਢਹਿ ਗਈਆਂ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਕਰਾਂ 'ਚ ਲੁਕਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਲੋਕ ਜਾਨਾਂ ਤੋਂ ਹੱਥ ਧੋ ਬੈਠੇ।
"ਇਹ ਹਮਲਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵੀ, ਜੇਕਰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਕਨੀਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਉੱਪਰਲੇ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।"
ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂ
ਈਰਾਨ ਨੇ missile saturation ਰਾਹੀਂ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ।
ਲੰਬੀ ਰੇਂਜ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਰਤੀਆਂ।
ਡਰੋਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ।
ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਓਵਰਲੋਡ ਹੋ ਗਈਆਂ।
ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਸਮੇਤ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ।
ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਇਰਾਨ ਨੇ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਸਮੇਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਪਰਖਦਿਆਂ, ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੇਲ ਅਵੀਵ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ।


