ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਲਈ ਹਾਹਾਕਾਰ, ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ

ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ

ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਈ ਵੱਡੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਖਰੀਫ ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਮੌਸਮ ਆਇਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਹਾਲਾਤ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

ਮੁੱਖ ਅੰਕ

1. ਡੈਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਡੈਮ—ਮੰਗਲਾ (ਜੇਹਲਮ) ਅਤੇ ਤਰਬੇਲਾ (ਸਿੰਧ)—ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਟੋਰੇਜ 50% ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ।

ਮੰਗਲਾ ਡੈਮ: 5.9 ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਫੁੱਟ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 2.7 ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਫੁੱਟ ਪਾਣੀ ਬਚਿਆ।

ਤਰਬੇਲਾ ਡੈਮ: 11.6 ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਫੁੱਟ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 6 ਮਿਲੀਅਨ ਏਕੜ ਫੁੱਟ ਪਾਣੀ।

2. ਚਨਾਬ ਨਦੀ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਪਾਣੀ ਰੋਕਣ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ

ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਚਨਾਬ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਹਾਅ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਮੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਸਿੰਧ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

3. ਖਰੀਫ ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ

ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਖਰੀਫ ਫਸਲਾਂ (ਚਾਵਲ, ਕਪਾਹ, ਗੰਨਾ ਆਦਿ) ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇਰਸਾ (Sindh River System Authority) ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁਣ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।

4. ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅਪੀਲ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੰਚਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਇਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।

ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਹੀ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ।

5. ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੰਦੇਸ਼

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਖੂਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਵਹਿ ਸਕਦੇ।"

ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜਦ ਤੱਕ ਅੱਤਵਾਦ ਰੁਕਦਾ ਨਹੀਂ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਹੱਕ 'ਤੇ ਵੀ ਸੋਚਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਸਾਰ

ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਡੈਮ ਸੁੱਕਣ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਹਨ, ਖਰੀਫ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਦਦ ਦੀ ਗੁਹਾਰ ਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਤੇ ਹੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਤਵਾਦ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ 'ਤੇ ਹੀ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।