ਖੰਘ ਸਿਰਪ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਮਾਮਲਾ: CDSCO ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਛਿੰਦਵਾੜਾ ਵਿੱਚ ਖੰਘ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸਿਰਪ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਕੇਂਦਰੀ ਡਰੱਗਜ਼ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (CDSCO) ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

CDSCO ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਸ਼ਰਬਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ।

CDSCO ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੁਲਾਸੇ

ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਮੁੱਖ ਤੱਥ, ਜੋ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ:

ਸਹੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ: ਸ੍ਰੀ ਸਨ ਫਾਰਮਾ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 2011 ਵਿੱਚ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 2016 ਵਿੱਚ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਪਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੰਪਨੀ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਫੈਕਟਰੀ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੀ।

ਡਾਟਾ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨਾ ਹੋਣਾ: ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡਾਟਾ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ SUGAM ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।

ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਨਾ ਕਰਨਾ: ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲਰ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕੰਪਨੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।

ਆਡਿਟ ਵਿੱਚ ਅਣਗਹਿਲੀ: ਸ਼੍ਰੀ ਸਨ ਫਾਰਮਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ CDSCO ਆਡਿਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਆਡਿਟ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ।

ਕੇਂਦਰੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਅਸਹਿਯੋਗ: ਜਦੋਂ 3 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਟੀਮ ਨਿਰੀਖਣ ਲਈ ਫੈਕਟਰੀ ਪਹੁੰਚੀ, ਤਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਡਰੱਗ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬੁਲਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ।

ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ: ਕੰਪਨੀ ਕੋਲ WHO-GMP ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਦੀਆਂ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਅਰਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।

ਅੱਗੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ

ਲਾਇਸੈਂਸ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ: 4 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ CDSCO ਨੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਰੱਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।

ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ: 8 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।

ਰਾਜ ਨੂੰ ਸਲਾਹ: CDSCO ਨੇ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਡਰੱਗ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਇਹ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੀ CAG ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵੀ 2016 ਤੋਂ 2022 ਤੱਕ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਡਰੱਗ ਸੈਂਪਲਿੰਗ ਅਤੇ ਨਿਰੀਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀਆਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।