10ਵੀਂ-12ਵੀਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 2025 ਲਈ 2 ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ
ਇਹਨਾਂ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ - ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਹੁਨਰ-ਆਧਾਰਿਤ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੋਰਡ ਨੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ
By : BikramjeetSingh Gill
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ (CBSE) ਨੇ 2025 ਦੀਆਂ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ 10ਵੀਂ ਅਤੇ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸੀਬੀਐਸਈ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਵਿਦਿਅਕ ਮਾਹੌਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਇਹਨਾਂ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ - ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਹੁਨਰ-ਆਧਾਰਿਤ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੋਰਡ ਨੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ 2025 ਲਈ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ: ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ
CBSE ਬੋਰਡ ਨੇ 2025 ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਕਈ ਅਹਿਮ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਵਿਦਿਅਕ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਹਾਜ਼ਰੀ 75% ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ
ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਵਾਲ -ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ 50% ਸਵਾਲ
ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੁੱਲ ਅੰਕਾਂ ਦਾ 40%
ਕੋਰਸ ਕੱਟ ਸਿਲੇਬਸ ਵਿੱਚ 15% ਤੱਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ
ਓਪਨ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਬੁੱਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ
ਡਿਜੀਟਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਚੁਣੇ ਗਏ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਮੁਲਾਂਕਣ
ਦੋ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 2026 ਤੋਂ ਦੋ ਸੈਸ਼ਨ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ
ਵਿਹਾਰਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਬਾਹਰੀ ਪਰੀਖਿਅਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਪ੍ਰੀਖਿਆ
CBSE ਬੋਰਡ ਨੇ 2025 ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਹਾਜ਼ਰੀ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ: ਬੋਰਡ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 75% ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਯਮ 10ਵੀਂ ਅਤੇ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਜ਼ਰੀ 1 ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੱਕ ਗਿਣੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ 25% ਤੱਕ ਦੀ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕੂਲ ਆਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਹਾਜ਼ਰੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਏਗੀ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ।
ਨਿਯਮਤ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਲੇਬਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਵੇਗੀ।
ਕਲਾਸ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਪਾਠੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਨਿਯਮ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਗੇ।
ਸਕੂਲ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ, ਕਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹਿ-ਵਿਦਿਅਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਸ਼ਨ 40% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 50% ਹੁਨਰ ਅਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਇਹਨਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਲਟੀਪਲ ਚੁਆਇਸ ਸਵਾਲ (MCQ) ਅਤੇ ਕੇਸ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ
ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਮਝ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ 2020 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਤ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹੁਨਰ-ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਲਾਭ
ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ: ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਤ ਸਵਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।
ਵਿਹਾਰਕ ਗਿਆਨ: ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਹਾਰਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ।
ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸੋਚ: ਕੇਸ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ-ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ: ਖੁੱਲੇ ਸਵਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਗੇ।
ਬਿਹਤਰ ਮੁਲਾਂਕਣ: ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਤ ਸਵਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਸਲ ਕਾਬਲੀਅਤਾਂ ਦਾ ਬਿਹਤਰ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।
