ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੀਜੀ ਅਵਸਥਾ': ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹਲਚਲ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "ਤੀਜੀ ਅਵਸਥਾ" ਕਿਹਾ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸੈੱਲ ਨਾ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਨੇਚਰ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਤੱਕ, ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਸੀ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਹਰ ਸੈੱਲ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਮੌਤ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟਫਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੇ ਹੋਏ ਸੈੱਲ ਵੀ ਨਵੇਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "ਤੀਜੀ ਅਵਸਥਾ" ਕਿਹਾ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਸੈੱਲ ਨਾ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਨੇਚਰ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਸੜਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸੈੱਲ ਜ਼ੈਨੋਬੋਟ ਬਣ ਗਏ
ਪਹਿਲਾਂ, ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਡੱਡੂਆਂ (ਜ਼ੇਨੋਪਸ ਲੇਵਿਸ) ਦੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਭਰੂਣਾਂ ਤੋਂ ਚਮੜੀ ਦੇ ਸੈੱਲ ਕੱਢੇ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਪਲੇਟ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੜਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਸੈੱਲਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਨਤੀਜੇ ਦਿੱਤੇ।
ਸੈੱਲ ਇਕੱਠੇ ਫਸ ਗਏ ਅਤੇ ਛੋਟੇ, ਰੋਬੋਟ ਵਰਗੇ ਜੀਵ ਬਣਾਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੈਨੋਬੋਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ੈਨੋਬੋਟ, ਸਿਰਫ਼ $0.5$ ਤੋਂ $1$ ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਮਾਪਦੇ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਚਲਦੇ ਹਨ, ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਆਪਣੇ ਵਰਗੇ ਨਵੇਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨੇੜਲੇ ਸੈੱਲਾਂ ਤੋਂ ਢਿੱਲੇ ਸੈੱਲ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮਨੁੱਖੀ ਸੈੱਲਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਕੰਮ
ਹੁਣ, ਇਹ ਚਮਤਕਾਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਸੈੱਲ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ "ਐਂਥਰੋਬੋਟਸ" ਨਾਮਕ ਛੋਟੇ ਗੋਲੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਇਹ ਗੋਲੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਦੇ ਹਨ, ਖਰਾਬ ਹੋਏ ਨਰਵ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ, ਕੋਈ ਡੀਐਨਏ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ; ਬਸ, ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਚਨਾਤਮਕ ਬਣ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੈੱਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮੁੜ ਚਾਲੂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ
ਟਫਟਸ ਦੇ ਮਾਈਕਲ ਲੇਵਿਨ ਵਰਗੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਥੈਰੇਪੀ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਪਰੇ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਸੈੱਲ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹਨ। ਇਹ ਖੋਜ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।