ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 2025: 5 ਮਹਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪੜ੍ਹੋ
ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ।
1. ਵੰਦਨਾ ਸ਼ਿਵਾ
ਵੰਦਨਾ ਸ਼ਿਵਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।
ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਵ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
2. ਮੇਧਾ ਪਾਟਕਰ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਨਦੀ ਦੀ ਰੱਖਿਅਕ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਰਮਦਾ ਬਚਾਓ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ, ਦਲਿਤਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
1980 ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਡੈਮ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ।
ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ।
3. ਸੁਨੀਤਾ ਨਾਰਾਇਣ
ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕ-ਭਲਾਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਜਲਵਾਯੂ ਯੋਧਾ" ਅਤੇ "ਹਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਸਮਰਥਕ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ "ਸੈਂਟਰ ਫ਼ੋਰ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਇਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟ" ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਾਤਾਵਰਣੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
4. ਸੁਗਾਥਾਕੁਮਾਰੀ
ਉਹ ਮਲਿਆਲਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵਿਤਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਹਨ।
ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਸਾਈਲੈਂਟ ਵੈਲੀ ਕਾਰਕੁਨ" ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
5. ਲਤਿਕਾ ਠੁਕਰਾਲ
ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਬੈਂਕਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਉਹ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਦੇਸੀ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਕੇ "ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਰੇ ਯੋਧੇ" ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਣੀ।
2015 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ "ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ" ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਨੇਹਾ
ਇਹ 5 ਔਰਤਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਭਵਿੱਖ ਸਿਰਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।