ਹਰਿਆਣਾ ਚੋਣਾਂ 'ਚ 'ਆਪ' ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਰਸਤਾ ਕਿਉਂ ਚੁਣਿਆ?

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਜੋੜ, ਘਟਾਓ, ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਤਕਸੀਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਬਣਦੇ ਬਣਦੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਫ਼ਾ-ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਜਾਰੀ ਸਨ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਉਮੀਦਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ, ਆਪਸੀ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਕਈ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕੁੜੱਤਣ ਜ਼ਰੂਰ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਸੀ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਰੀਬ 10 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਦਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 3 ਤੋਂ 5 ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਮੰਗੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਈ ਦੌਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਮਲਾ 5 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਕਾਂਗਰਸ ਪੰਜ ਸੀਟਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਿੱਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ।

'ਆਪ' ਨੇ 20 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹੈ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਗਠਜੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ 90 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਥਾਨਕ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਵੀ ‘ਆਪ’ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਪਣੇ 20 ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਠਜੋੜ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਹ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। 'ਆਪ' ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀ 'ਚ 20 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 'ਆਪ' ਨੇ ਵੀ 11 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕਾਂਗਰਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੀਟਾਂ ਹਨ- ਉਚਾਨਾ ਕਲਾਂ, ਮਹਿਮ, ਬਾਦਸ਼ਾਹਪੁਰ, ਨਰਾਇਣਗੜ੍ਹ, ਸਮਾਲਖਾ, ਡੱਬਵਾਲੀ, ਰੋਹਤਕ, ਬਹਾਦਰਗੜ੍ਹ, ਬਦਲੀ, ਬੇਰੀ ਅਤੇ ਮਹਿੰਦਰਗੜ੍ਹ।

ਕੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਵੇਗੀ ਜਾਂ ਪੁੱਟੇਗੀ?

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਗੱਲ ਸਥਾਨਕ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਾ ਮਿਲੇ। ਹਰਿਆਣਾ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕੜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਹੜੱਪ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਲਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਹਰਿਆਣੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਜਮਾਉਣਾ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਵਿਅਰਥ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇਕੱਲੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ?

ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਖੇਮੇ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਹਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਇਸ ਹਵਾ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਪਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਜਿੰਨੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਦੇਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੂਚੀ ਆਈ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਸਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਹੌਲ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਮੁਨਾਸਿਬ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ, ਜਦੋਂ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਸੀ।

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਕੋਰ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਖੋਰਾ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਸੀ

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸੌਦਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਬਾਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵੋਟਰਾਂ 'ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਿਹੜੇ ਇਲਾਕੇ ਦਿੱਲੀ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਕਾਂਗਰਸ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਕੇ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਦੋ ਪੰਛੀ ਮਾਰ ਸਕਦੀ ਸੀ।

ਪਹਿਲਾ, ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਕੋਰ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਦੂਜਾ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਗਠਜੋੜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮੀਕਰਨ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਹੌਲ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ?

ਕਾਂਗਰਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਲੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਡੇਰੇ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਾਈਕਮਾਂਡ ਹੁੱਡਾ ਕੈਂਪ, ਸ਼ੈਲਜਾ ਅਤੇ ਸੁਰਜੇਵਾਲਾ ਵਰਗੇ ਡੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪਾਰਟੀ ਅੰਦਰ 90 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡਣਾ ਦੋਹਰੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।

ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਖਦਸ਼ਾ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੜੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਮਾਹੌਲ ਬਦਲਣ 'ਚ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਭਾਜਪਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ?

ਸਭ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਕਿ ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਵੋਟਰ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਖਿੰਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸੱਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਨੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਓਨਾ ਹੀ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਨੈਲੋ-ਬਸਪਾ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ-ਜੇਜੇਪੀ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਵੱਖ ਹੋਣਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਖੋਹ ਲਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਇਹ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।